به گزارش «مجله ملكي دلتا»، آمار رسمي از تيراژ ساخت مسكن طي اولين فصل سال ۹۹ نشان مي‌دهد در صورت تداوم اوضاع بهار، «عرضه» براي هفتمين سال متوالي با كسري قابل‌توجه روبه‌رو خواهد شد. بررسي‌ها درباره علت اين وضعيت – مطابق آنچه از نبض ساخت‌وساز در پنج كلان‌شهر تشريح شده است – مشخص مي‌كند چشمه‌هاي ركود ساختماني هم از بيرون بازار ملك و هم از درون اين بازار فعال است؛ به‌طوري‌كه شوك‌هاي ارزي دست‌كم يك سال اخير، رشد شديد قيمت مصالح‌ساختماني و همچنين تورم زمين به ترتيب بيشترين مانع را مقابل فعاليت سازنده‌ها ايجاد كرده است. هم‌اكنون التهاب ابتداي سال در قيمت كلنگي‌هاي پايتخت به بازار زمين ساير كلان‌شهرها منتقل شده و از اين بدتر، رشد قيمت مصالح‌ساختماني پرمصرف، از تورم مسكن سبقت گرفته است. در اين ميان، ضعف مالي سمت تقاضا، فشار ركود را براي سازنده‌ها بيشتر كرده است. هرچند گروهي از بسازوبفروش‌ها به‌دليل افت نسبي حاشيه سود ساخت‌و‌ساز، بعضا در نقش خريدار ملك در بازار ظاهر مي‌شوند، اما حقوقي‌هاي بازار ساخت به «بهبود اوضاع در سال ۱۴۰۰» اميدوارند. چشم‌انداز عرضه مسكن از نگاه اين دسته، «تسهيل شرايط ساخت‌وساز» است. اين پيش‌بيني با لحاظ «تغيير جهت متغيرهاي بيروني اثرگذار» مطرح شده است.

صنعت ساختمان كشور درحالي دست‌كم از ۵ زاويه مهم براي ادامه فعاليت‌هاي حرفه‌اي خود در اين صنعت با چالش مواجه‌اند كه از سويي از احتمال تشديد شرايط ركود تورمي تا پايان سال خبر داده اما از سوي ديگر برخي از آنها با ترسيم آينده پيش‌روي بازار مسكن، شرايط اين بازار در سال ۱۴۰۰ را وضعيتي اميدوار‌كننده براي اين صنعت و فعالان آن ترسيم و پيش‌بيني مي‌كنند.

سرمايه‌گذاري در بازار ساخت و ساز

به اعتقاد آنها در شرايط فعلي سرمايه‌گذاري و فعاليت‌هاي ساختماني به ميزان قابل‌توجهي در مقايسه با سال‌هاي قبل كاهش يافته است و عمده ساخت وسازها‌يي كه هم‌اكنون در سطح كلان‌شهرها در حال انجام است مربوط به پروانه‌هاي ساختماني صادر شده در سال‌هاي قبل-عمدتا سال‌هاي ۹۷ و ۹۸- است. از ابتداي امسال تاكنون روند ساخت وسازهاي جديد مربوط به پروانه‌هاي صادر شده در سال ۹۹ روندي نزولي بوده است و بخش عمده كارگاه‌هاي ساختماني فعال در سطح اين كلان‌شهرها مربوط به پروانه‌هايي كه امسال صادر شده‌اند، نيست. سازنده‌ها وفعالان ساختماني كه هم‌اكنون از ۵ جهت مختلف تحت فشار قرار گرفته و در اصطلاح در منگنه يا محاصره قرار دارند فعاليت‌هاي ساختماني را بر اتمام پروژه‌هاي در دست ساخت و نيمه‌تمام متمركز كرده‌اند و به همين علت درخواست‌ها براي صدور پروانه‌هاي ساختماني هم‌اكنون و بنا بر اذعان سازنده‌هاي فعال در اين ۵ كلان‌شهر نيز با كاهش همراه شده است.

بازار ساخت وساز كشور از سال ۹۳ تاكنون در ركود قرار دارد و هم اكنون دامنه ركود ساختماني در اين كلان‌شهرها بيشتر شده است. در بهار امسال مجموعا پروانه ساخت براي ۱۰۲ هزار واحد مسكوني صادر شد. اگر اين رقم در فصل‌هاي بعد سال جاري هم تكرار شود وضعيت ساخت وساز در سال ۹۹ مشابه ۶ سال گذشته-از سال ۹۳ تا ۹۹- خواهد بود كه به دليل قرارگيري آمار كلي ساخت وساز كشوري حول و حوش ساخت متوسط سالانه ۴۰۰ هزار واحد مسكوني، اين بازار در شرايط ركودي قرار داشت. از آنجا كه به‌طور متوسط كف عرضه جديد در بازار مسكن به منظور خروج از ركود ساختماني در سال بايد حول و حوش ۵۶۰ هزار واحد مسكوني باشد ساخت سالانه ۴۰۰ هزار واحد مسكوني به معناي قرارگيري بازار مسكن در شرايط ركودي است.

طي ماه‌ها وهفته‌هاي گذشته به دليل نوسانات شديد نرخ ارز، قيمت مصالح وتجهيزات ساختماني به شدت تحت تاثير قرار گرفته وافزايش يافته است. اين افزايش و جهش قيمت حتي در مصالحي كه صفر تا ۱۰۰ آنها توليد داخل است مشاهده مي‌شود. ميلگرد، فولاد و آهن‌آلات ساختماني و همچنين سيمان دو گروه از مصالح ساختماني هستند كه بنا بر اعلام انبوه‌سازان اگرچه ۱۰۰ درصد توليد داخل هستند اما با نوسانات نرخ ارز به شدت تحت تاثير قرار گرفته و نرخ فروش آنها به‌صورت لحظه‌اي و روزانه تغيير مي‌كند. آمارها نشان مي‌دهد قيمت فروش سيمان در حال حاضر نسبت به سال ۹۶ حدود ۵/ ۳ برابر شده است و ميلگرد نيز با ۶/ ۷ برابر افزايش قيمت در اين بازه زماني همراه شده است.

همچنين بازار مصالح ساختماني تحت تاثير نوسانات ايجاد شده در بازار معاملات سهام از ناحيه سرايت اثر رواني اين هيجانات تحت تاثير قرار گرفته و اين نوسانات نيز بر افزايش قيمت مصالح و در نهايت هزينه تمام شده ساخت مسكن اثر داشته است. هيجانات بازار معاملات سهام همچنين بر بازار معاملات املاك كلنگي نيز اثر داشته و منجر به سرايت اثر رواني از ناحيه شكل‌گيري انتظارات تورمي براي فروشندگان و مالكان واحدهاي مسكوني كلنگي و اثرگذاري بر سطح قيمت‌هاي پيشنهادي فروش شده است.

پيشنهاد مطالعه: مطلب «از عرضه كل سيمان كشور در بورس كالا حمايت شد!» از مجله ملكي دلتا بخوانيد.